باسمه تعالی
آمار چیز پیچیدهای نیست اما همیشه بر سر آن دعواست. در دولت قبل و این دولت همیشه آمارها هستند که در کنار مواضع سیاسی، و عملکردهای دولتمردان پررنگ و کم رنگ میشوند. آمار کارکردهای بسیاری دارد که ما از سخیفترین آن بهره میبریم. میتوان با شفافسازی دست بسیاری از رانت خوارایها را کوتاه کرد اما همیشه به بهانههای واهی از این امر کوتاهی میشود.
به ضرس قاطع ادعا میکنم که اگر این دولت به جای این طرح تحول، تمام همت خود را بر روی آمار و اطلاعات گذاشته بود، تمام این دستاوردهایی که دولت اعلام میکند تا حد زیادی قابل دستیابی بود. چرا ما (عموم مردم) نمیدانیم در سلامت به طور دقیق چقدر هزینه میشود؟ چرا نمیدانیم پزشکان متخصص چه میزان دریافتی دارند؟ چرا نمیدانیم هزینههای طرح تحول به کجا رفته و... چرا جای آمارهای ما در آمارنامههای بین المللی خالی است و یا مربوط به سالهای گذشته است.
اگر به آمارهایی که به تازگی موسسه تحقیقات ملی سلامت منتشر کرده است مراجعه کنید باز بازی با آمار را مشاهده میکنید. دقیق نمیگویند که تا چه میزان پرداختی مردم کاهش یافته بلکه تنها پرداخت بر اساس بستری را اعلام میکنند. از میان صدها شاخص آماری به رضایت روی آوردهاند که البته مهم است اما تنها شاخص نیست. جالب آن است که در بیمارستانهای دولتی که تماما در اختیار دولت است نمونهگیری میکنند! وقتی تمام اطلاعات در اختیار شماست نمونهگیری معنا ندارد.
مدیران محترم و والامقام که جزو دلسوزان نظام هستند، به جای صرف وقت خود بر امور بیمورد، دستهای صاحبان قدرت را کنار بزنند و به شفاف کردن بستر نظام سلامت اقدام کنند. پایهی هر تحولی در هر نظامی اطلاعات است. اگر اطلاعات دقیق نداشته باشیم مانند انسانی میمانیم که با چشمان کور میخواهد فتح قله کند. مگر نه این است که دم از تحول میزنیم؟! مگر تحول کمتر از فتح قله است؟
جالب است بدانیم آمار نیز در کشور ما متولی دارد (مرکز آمار و فناوری اطلاعات دانشگاهها و همچنین موسسه ملی تحقیقات سلامت) اما عدم انتشار آمار یا دشمن آگاه دارد یا دوست نادان. یا کسانی که متولی تولید آمار و اطلاعات هستند نمیدانند باید چه تولید کنند که ناظر به نظام سلامت باشد و نه موارد ناچیز و بی اهمیت. و یا اینکه دشمنیهایی صورت میگیرد که مانع از تولید و یا انتشار آمار میشود. هیچگاه نمیگویم دشمنان بر سر کارند چون ما به مسئولان اعتماد داریم.
کاش دولت و دولتمردان نترسند و صادقانه در دولت راستگویان، آمارهای غیر راهبردی را در اختیار عام مردم قرار دهند تا خبرگان با تحلیل و نقد دقیق بتوانند مسئولین را یاری نمایند.
حمید ایزدبخش 12/5/94
و السلام علی من اتبع الهدی.