در ادامه آمارهای مرتبط با مصرف دخانیات در کشور آمده است که توجه به آنها می تواند بسیار برای مردم و مسئولین درس‌آموز باشد. دو نمودار اول نشان دهنده مصرف دخانیات را میان بزرگسالان نشان می‌دهد که اولی شیوع آن میان آقایان و دومی میان خانم‌ها را به تصویر کشده است. این این دو نمودار به خودی خود نگران کننده نیستند، زیرا درصد قابل توجهی را به خود اختصاص نداده اند و در ثانی بررسی آن ها نشان دهنده نزولی بودن مصرف آنها می باشد. آنچه نگران کننده است نمودار سوم است که درباره آن در ادامه سخن خواهم گفت.
با وجود عدم وخاومت مصرف دخانیات میان بزرگسالان، آنچه نگران کننده است، مصرف دخانیات میان جوانان است. آنچه در نمودار زیر ملاحظه می فرمایید، مصرف دخانیات میان جوانان بین 13 تا 15 است که نگران کننده است و باید مسئولین دقت کنند. نمودار زیر مصرف دخانیات میان این قشر سنی با سایر متوسط های منطقه ای مقایسه می کند. این نمودار به خوبی نشان می دهد که مسئولین بایستی به سرعت این امر را در دستور کار قرار دهند.
آنچه از این گزارش مختصر آماری می توان بیان کرد توجه بیشتر به مصرف دخانیات می‌باشد که از جمله عوامل خطر نظام سلامت به حساب می‌آید. توجه دولت و به طور خاص وزارت بهداشت -که تولیت نظام سلامت را به عهده دارد -به این گونه زمینه های فعالیت می تواند از ابتلای مردم به بیماری کاسته و هزینه های درمان -که هزینه های سرسام آوری نیز هستند- را کاهش دهد. آنچه وزارت بهداشت بایستی از تولیت بفهمد توجه به نقش میان بخشی خود است تا دستگاه‌های مختلف مسئول را بسیج کرده و یک مسئله عمومی را به بحث بگذارند و به راه حل برسند.
آنجه باید از این گزارش آماری فهمید نه دردی به نام مصرف دخانیات است، بلکه ریشه های عمیق تر این مسئله است. چرا این قدر جوانان ما به سمت مصرف دخانیات گرایش پیدا کرده اند؟ آیا به خاطر کمبود فضاهای سالم گذاردن اوقات تفریح است؟، آیا به خاطر مسائل اخلاقی-فرهنگی مانند سرخودردگی است؟، آیا به خاطر مسائل اجتماعی مانند بیکاری است؟. این آن چیزی است که بایستی مطالعات اجتماعی ما به آن سمت هدایت شوند.
در نهایت از تمامی صاحبان فکر و مسئولیت درخواست عاجزانه توجه بیشتر به این گونه مسائل اجتماعی را دارم.
والسلام علی من اتبع الهدی
2-9-94